Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, üç yıllık yeni ekonomi programını açıkladı. Merakla beklenen açıklamaya tahmin ve hedef temennileri damgasını vurdu. TCMB Para Politikası Kurulu üyelerinin toplantıyı katılıp en önden izlemeleri ve sonunda ayakta alkışlamaları da eleştiri konusu oldu.
Bu yıl bütçe dengesinde program hedefinin gerisinde kalındığını söyleyen Albayrak, "Ekonomideki yavaşlama nedeniyle gelirlerimizin hedeflerimizin altında kalması bu sonuçtaki önemli faktörlerden biri oldu. Ancak şunu özellikle vurgulamak isterim ki, böylesi zor bir dönemde ekonomiyi desteklemek, enflasyondaki mücadelede hedeflerimize ulaşmakta özellikle ithalatı frenlemeye yönelik adımlar atmamız kaçınılmaz. Önümüzdeki dönemde de gerek duyulduğunda üretime dayalı ekonomik dönüşümü finanse etmek için bütçe imkanlarını gerekirse yine kullanacağız" diye konuştu.
Ekonomide en büyük hedefin enflasyonun düşürülmesi olduğunu söyleyen Albayrak, "2020 yılı için yüzde 9,8 olarak koyduğumuz hedefi yüzde 8,5 olarak revize ettik. 2021'de yüzde 6, 2022'de de yüzde 4,9 enflasyon hedefliyoruz" dedi.
2019 ihracat beklentisini 181,4 milyar dolar, ithalat beklentisini 207,8 milyar dolar olarak açıklayan Bakan Albayrak, 2020 ihracat beklentisinin 190,0 milyar dolar, ithalat beklentisinin de 231,5 milyar dolar olduğunu söyledi.
Albayrak’ın konuşmasından başlıklar şöyle:
"Dengelenme, değişim ve disiplin prensipleri temelinde devam ediyor. Geçtiğimiz yıl açıkladığımız programı dengelenme olarak tanımladık."
"Dengelenme hedefini gerçekleştirdik."
"Bu yılki programın ana teması; değişim başlıyor. Artık ülkemizin bir üst lige çıkması için bu değişimi inanarak gerçekleştiriyoruz. Çok ama çok işimiz var."
"Ekonomimizin en büyük kırılganlıklarının başında gelen cari açıkla mücadelede bu yıl önemli bir başarı elde ettik. Yıllık bazda cari fazlada Cumhuriyet tarihi rekorunu kırdık. 'Ekonomi daralırken cari fazla verilmesi normal' diyenlerin de buradan bazı şeylerin payını alacaklarını düşünüyorum."
"Dengelenme dönemi kazanımlarını koruyacağız ve bir süre daha bu süreci sürdürdükten sonra değişim süreci başlatacağız, programımızı 2020 içinde ikinci baza taşıyacağız. 112 maddeden oluşan bir eylem planı hazırlamıştık. 112 maddenin 53'ünü 2019'da 26'sını 2020 yılında, 33'ünü 2021 yılında hayata geçireceğiz. Şu anki durumda 2019 Eylül itibariyle hayata geçireceklerimizin yüzde 75,5'ini hayata geçirdik."
"Özellikle ekonomide temel mücadele alanlarımızın başında yine enflasyon gelecek. Eğer ekonomide güçlü bir Türkiye ideali ortaya koyuyorsak bunları enflasyonu artık yüzde 5'in altına çekmeden gerçekleştirmek çok zor. Enflasyonu yüzde 5'in altına çekmek hedefimiz olamaya devam ediyor. 2020 yılı için yüzde 9,8 olarak koyduğumuz hedefi yüzde 8,5 olarak revize ettik. 2021'de yüzde 6, 2022'de de yüzde 4 enflasyon hedefliyoruz."
"Mal ve hizmet fiyatlarındaki kur geçişkenliğini azaltmak için bazı ithal ürünlerinin yerleştirilmesi alım garantili enerji kontratlarının yerlilik oranı da dikkate alınarak Türk Lirası bazlı olmasını sağlayacağız. Bu alanda fiyatlarda düşüşü getirecek, rekabet verimliliğini hedefleyen politika setini ele alacağız. Gıda enflasyonuyla mücadele kapsamında gıda üretimini artırmak için sulama yatırımları yapılacak, meyve-sebze fiyatlarında dönemsel dalgalanmaların önlenmesi amacında sera yatırımlarını destekleyeceğiz."
"2019'u inşallah cari denge fazlası vererek kapatacağız"
"2019 yılı için cari açığın milli gelire oranı yüzde 3,3 diye hedef koymuştuk. Yılı cari açık değil inşallah cari fazla vererek kapatacağız. Tabii ki büyüme hedeflerimizin ve büyümedeki toparlanmanın sonucu olarak talepteki değişimle birlikte cari dengede açık vereceğimizi önümüzdeki süreçte biliyoruz. Ama bu açığı dış finansman ihtiyacının makul düzeyde kalmasını sağlayacak bir seviyede tutacağız. Bu çerçevede 2020 yılı için cari açıkta milli gelire oranla yüzde 1,2'lik bir seviye hedefliyoruz. Bunu 2022'de 0,8'e, 2022'de bu yapısal dönüşümlerle birlikte sıfıra indirmek için çalışacağız."
"Lojistik Master planı hazırlanacak. Kapsamlı bir destek setini detaylı şekilde çalıştık."
"Bu yıl bütçe dengesinde program hedefinin malum biraz gerisinde kaldık. Ekonomideki yavaşlama nedeniyle gelirlerimizin hedeflerimizin altında kalması bu sonuçtaki önemli faktörlerden biri oldu. Ancak şunu özellikle vurgulamak isterim ki, böylesi zor bir dönemde ekonomiyi desteklemek, enflasyondaki mücadelede hedeflerimize ulaşmakta özellikle ithalatı frenlemeye yönelik adımlar atmamız kaçınılmaz. Önümüzdeki dönemde de gerek duyulduğunda üretime dayalı ekonomik dönüşümü finanse etmek için bütçe imkanlarını gerekirse yine kullanacağız."
"İhracatı destekleyen kredi politikası devam edecek."
"Krediler gibi tüm yatırım ve teşvik uygulamalarında cari denge uygulamalarını artırarak devam edeceğiz."
"2019'da bütçe açığı milli gelir oranını yüzde 2.9 oranında kapatmayı hedefliyoruz."
"Vergi adaleti sağlayacak, daha çok kazanandan çok, az kazanandan daha az vergi alacak uluslararası uygulamaları örnek alacak bir vergi reformuyla ilgili adımları da atmaya başlıyoruz."
"Sosyal güvenlik sistemini güçlendirecek politikaları hayata geçireceğiz. Vergi tahsilat performansımızı artırmak için hem insan kaynağı hem de organizasyon anlamında çok önemli değişiklikler yapıyoruz. Vergi denetçilerimize sektör bazlı eğitimler veriyoruz."
"Büyüme ile ilgili çok kapsamlı çalışmalar yaptık. Bütçeye baskı oluşturmayacak biriken reel durgun alanı da hesaba katarak fiyat artışına neden olmayacağız. Beklenen kredi desteğinin olması hedeflerinin altında büyümenin gerçekleşmesi ve inşaat sektöründeki yoğun istihdam kaybının yaşandığı bu alanda beklediğimiz iyileşmeyi bu yıl göremedim. İnşallah bu süreç hızlıca tesis edilir.
"İşsizlik oranını 2020'de 11,28, 2021'de 10,6'ya 2022'de de 9,8'e düşürmeyi hedefliyoruz."
"İstanbul Finans Merkezi'ni 2021 sonunda devreye alacağız."
"Bir üst lige çıkmak istiyorsak topyekûn bütün paydaşlar olarak değişmek zorundayız."