Her ölçekten firma, KOBİ ve bireysel satıcının e-ihracat üzerinden dünyaya satış yaparak kur farkını avantaja çevirdiğini belirten TOBB E-ticaret Meclis Üyesi, Ticimax E-ticaret Sistemleri Kurucusu Cenk Çiğdemli, “Geçtiğimiz yıl Türkiye’de e-ihracat hacmi yüzde 200 büyüdü. Sektöre her geçen gün yeni oyuncular dahil oluyor. Sınır ötesi ticarette Türk ürünlerinin kalite algısı da çok yüksek. Avrupa, Amerika ve Asya başta olmak üzere tüm kıtalara Türk ürünleri e-ihracat yoluyla ulaştırılıyor” diyor.
KUR FARKINDAN DOLAYI YÜKSEK FİYATLA SATIŞ MÜMKÜN
TOBB E-ticaret Meclis Üyesi, Ticimax E-ticaret Sistemleri Kurucusu Cenk Çiğdemli 2021’in e-ihracat yılı olduğunu belirterek, “Firmalarda e-ihracat ile ürünlerini Türkiye’de satabileceklerinden çok daha yüksek fiyatlara satabilecekleri konusunda bir bilinç oluştu artık. Büyümede kur farklılıklarının da etkisi olmakla beraber, ödeme sistemlerinin çeşitlenmesi ve kargo operasyonlarının büyümesi de büyük oranda katkı sağladı. Bir de şu var, dünyada e-ticaret büyüdükçe, doğru orantılı olarak e-ihracat da büyüyor. Dünya artık ticari anlamda sınırların kalktığı bir aşamada. Ticimax Akademi bünyesinde KOBİ’lerimize ve bireysel satıcılara yönelik ücretsiz eğitimler vererek, sektöre katılımı artırmayı hedefliyoruz” diyor.
2021’de yaşanan konteyner problemlerine karşı kargo firmalarının yeni yeni yollar ile sorunları aşmayı başardığını da ifade eden Çiğdemli, “Yolcu uçaklarıyla gönderim yapmaya başlayan firmalar oldu mesela. Sektör bu sorunlardan çok etkilenmedi diyebiliriz. E-ihracatta KOBİ ve küçük ölçekli işletmelerin payı şu an yüzde 35 seviyesinde. 2022’de bu oranın da yukarı doğru bir grafik çizeceğini öngörüyoruz. Yurt dışına en çok satılan ürünler tesettür giyim, giyim, moda ürünleri, el işçiliği ürünleri, çanta, ayakkabı, oyuncak, av-kamp malzemeleri ve kısmi olarak da gıda ürünleri oldu. Özellikle Ortadoğu ülkeleri gıda alıyor Türkiye’den” diye konuşuyor.
HER ÜLKEDE FIRSAT VAR
E-ihracat için her ürün kategorisinde ve her ülkede fırsat olduğuna da değinen Çiğdemli şunları paylaşıyor:
“Ortadoğu, Avrupa ülkeleri ve ABD başta gelmekle beraber Çin de bu anlamda Türkiye için çok önemli bir pazar haline gelmeye başladı. Çin’de büyüyen üst-orta sınıf özellikle kaliteli ürün almaya çok meraklı. Çin’de de büyük bir fırsat var. Her şey satılabilir Çin’e. Ne kadar iyi bir siteniz olursanız olun, bulunduğunuz ülkenin dışında bir ülkede görünür olmak zordur. Çünkü Google sizi kendi ülkeniz dışındaki aramalarda üst sıralara çıkarmaz. Biz bu sorunu farklı sunucular kullanarak aşıyoruz. Yaptığımız iş birlikleri ile birlikte 100 ayrı ülkede sunucularımız var. Bu şekilde tüm ülkelerdeki Google aramalarında site üst sıralara kolaylıkla yükselebiliyor. Ticimax olarak mikro ihracat yapmak isteyen firmalar için BÜDOTEK Boğaziçi Üniversitesi Teknoparkı’nda Ar-Ge merkezimizde geliştirdiğimiz çok sayıda e-ihracat modülüyle birçok çözüm sunuyoruz. E-ihracat modülleri ile doğru ülkeye doğru ürünün satılabilmesi, dil ve ödeme seçenekleri farklılığından kaynaklı sorunların çözülebilmesini sağlıyoruz.”
2021 YILDIZI KİTAP OLDU
Yurt dışına en çok satılan ürünlerin tesettür giyim, giyim, moda ürünleri, el işçiliği ürünleri, çanta, ayakkabı, oyuncak, av-kamp malzemeleri ve kısmi olarak da gıda ürünleri olduğunu ifade eden Çiğdemli şunları aktarıyor: “Özellikle Ortadoğu ülkeleri gıda alıyor Türkiye’den. 2021’in yıldızı ise kitap oldu. En çok Türkçe kitap satıldı. Biz 12 bine yakın e-ticaret sitesine altyapı sağlıyoruz. Bunların içinde 2021’de yurtdışına en çok satış gerçekleştiren firma bir kitapçı. Avrupa’da yaşayan Türklere Türkçe kitap satıyor. Ayda 150 bin euro’luk kitap satışı gerçekleştiriyor Avrupa’ya. İşi o kadar büyüdü ki operasyonları daha iyi yönetebilmek adına kendi kargo firmasını da kurdu.”
MİKRO İHRACAT VE AVANTAJLARI NEDİR?
E-ihracat operasyonlarının çoğunluğunu kapsayan mikro ihracatın avantajlarından da bahseden Çiğdemli, mikro ihracat kavramını şu sözlerle açıklıyor: “İnternet üzerinden yurtdışına yapılan bir satışta (e-ihracat), KDV hariç fatura tutarı 15 bin Euro’dan az ve satışa konu olan malların ağırlığı 300 kilogramdan hafif ise, bu e-ihracat türüne mikro ihracat diyoruz. Yani mikro ihracat (bir diğer adıyla hızlı kargo yoluyla ihracat), bildiğimiz şirketler arası toptan ihracattan farklı olarak aslında son tüketiciye yapılan satışları kapsar. İster KOBİ düzeyinde bir üretici olarak, isterseniz bireysel satıcı olarak, yani şahıs şirketi kurarak internet üzerinden mikro ihracat yapabilirsiniz. Dünyada 196 ülke var. Gerek web siteniz üzerinden, gerek Amazon, Alibaba, Rakuten, Etsy, eBay gibi global pazaryerleri üzerinden istediğiniz ülkeye satış gerçekleştirebilirsiniz. Kendi fabrikada veya atölyede ürettiğiniz ürünleri de satabilirsiniz, evde ürettiğiniz ürünleri de satabilirsiniz, al-sat da yapabilirsiniz. Mesela bir KOBİ’nin ürettiği tencereyi internet üzerinden Almanya’da bir ev hanımına satması da mikro ihracata girer, bir esnafın toptancıdan aldığı bir yedek parçayı Japonya’daki bir müşteriye satması da mikro ihracata girer, evde yaptığınız bir bez bebeği Kanada’da bir müşteriye satmanız da mikro ihracata girer.”
Çiğdemli’nin verdiği bilgilere göre, mikro ihracat yükte ve pahada hafif ürün ticareti yapan sektörlerin ihracat potansiyelini artırmak amacını taşıyor. Böylece uzun süren prosedürler kısaltılmış oluyor. Dünya artık teknolojiyle beraber çok hızlandı. Ticaretin de buna ayak uydurması kaçınılmaz. İnsanlar artık dünyanın bir ucundan bir başka ucuna internetten sipariş verip, kargosunu hemen teslim almak istiyor. Mikro ihracat bu nedenle var. Özellikle de KOBİ’ler için kur farkını hızla avantaja çevirmenin bir yolu mikro ihracat. Örneğin burada e-ticaret sitenizde 100 liraya satacağınız bir elbiseyi, Amerika’da bir müşteriye 100 dolara satabilirsiniz. Devletin teşvikleri de çok fazla. Devlet KOBİ’lerin mikro ihracatı, yani firmadan direkt tüketiciye yapılan online ihracatı benimsemesini kolaylaştırmak adına birçok teşvik sunuyor. Klasik ihracattan farklı olarak prosedürlerden arındırılmış bir sistem var. ETGB sistemi üzerinde tüm prosedürler yetkili kargo firmaları aracılığıyla gerçekleştiriliyor. ETGB sistemi ile yapılan mikro ihracat işlemleri sonrasında KDV iadesi de alınabiliyor. Alibaba, Amazon, Etsy ve Rakuten gibi küresel pazar yerlerinde satış yapmak isteyenlerin üyelik bedelleri de devlet tarafından karşılanıyor. İnternet üzerinden yurtdışında verilen reklam giderlerinin de yüzde 60’a kadarını devlet karşılıyor. Mikro ihracatta düzenlenen bir gümrük beyannamesi olmaması da ayrı bir avantaj. Gümrük beyannamesi yerine online ortamda Elektronik Ticaret Gümrük Beyanı (ETGB) düzenleniyor ve klasik ihracatta olduğu gibi gümrük müşavirine ihtiyaç da olmuyor. Gümrükleme masrafları ve gümrükleme hızı düşünüldüğünde bu sistemin özellikle KOBİ’ler açısından sunduğu avantajlar çok çok önemli. Bireysel müşterinize direkt satış yaptığınız için, müşterinizin ülkesindeki gümrükleme vergi muafiyetlerinden de faydalanabiliyorsunuz. Klasik ihracattaki gibi banka teminatlarına gerek yok. Ödeme almak için e-ticaret altyapı firmanızın yönlendireceği ödeme kuruluşlarıyla anlaşmak yeterli. Çok sayıda ve yüksek adetli ürün gönderilmediği için risk oranı da yok denecek kadar düşük.
NASIL BİR YOL İZLEMELİ?
Peki bir işletmenin mikro ihracat yapabilmek için nasıl bir yol izlemesi gerekir? Mikro ihracat yapmak için gerekli olan ETGB beyanını, yukarıda da isimlerini saymış olduğumuz yetkilendirilmiş hızlı kargo operatörleri yapmaktadır. Yani başvuru için yetkili kargo şirketiyle irtibat kurmak yeterli. E-ticaretin vitrini web sitesi olduğu için profesyonel bir web siteniz olması çok önemlidir. Ticari web sitenizde firmanız ve ürünleriniz hakkında detaylı tanıtım, görsel ve iletişim bilgileriniz yer almalı. Web siteniz mutlaka mobil uyumlu olmalı. Çünkü Google aramalarının yarıdan fazlası artık akıllı telefonlar üzerinden yapılıyor. Herhangi bir sektör ayrımı olmamakla beraber, tekstil, deri, aksesuar, hediyelik eşya gibi yükte ve pahada hafif ürünler olması gerekiyor. Alibaba, Etsy, Rakuten, Amazon, E-bay gibi global pazaryerlerinde sosyal medya hesabı açar gibi kolaylıkla hesap açarak ürünlerinizi buralara da koyabilirsiniz. Veya sitenize müşterileri direkt olarak çekebilmek için ilgili ülkeyi hedefleyen Google, Facebook, Instagram reklamları da verebilirsiniz. İhraç edeceğiniz ürünün Gtip (Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu) numarasını da öğrenmeniz gerekmektedir. Bu, dış ticaret işlemlerinde ürünlere verilen bir numaradır. Tuik.gov.tr sitesinden de öğrenebilirsiniz.
NASIL YAPILIR? KİMLERİ KAPSAR?
Mikro ihracatın en önemli avantajı ise, vergi muafiyeti. Hızlı kargo taşımacılığı şirketleri tarafından düzenlenen Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi (ETGB) ile mikro ihracat işlemlerinde gerçekleşen mal ihracatından elde edilen kazancın yüzde 50’si gelir vergisinden muaf tutuluyor. Vergi avantajından faydalanabilmek için, İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 400.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması, İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 800.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama bir tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması, İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 1.600.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama iki tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması, İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 2.400.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama üç tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması gerekmektedir. İhracat kapsamına, ağırlık ve tutar itibarıyla Posta İdaresi ya da hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketler tarafından düzenlenen elektronik ticaret gümrük beyannamesiyle gerçekleştirilen mal ihracatları girmektedir.
E-ihracata başlamak için öncelikle profesyonel bir altyapı firmasıyla görüşerek e-ihracata uygun bir web sitesi açılması gerekiyor. Daha sonra ETGB yetkisi olan bir kargo firmasıyla iletişime geçmek gerekiyor. PTT ve UPS başta olmak üzere pek çok kurum elektronik ticaret gümrük beyannamesi düzenleme yetkisine sahiptir. Ürünlerinizi Türkçe faturanın orijinali ve İngilizce kopyası ile birlikte yetkilendirilmiş olan kargo şirketlerine teslim etmeniz yeterlidir. Elektronik ticaret gümrük beyannamesi sistemi ile yapılan mikro ihracat işlemlerinden KDV iadesi almanız içinse, size verilmiş olan elektronik ticaret gümrük beyannamesi sorgu numarasını kullanabilir ve böylece kolayca KDV iadenizi de alabilirsiniz. E-ihracat sitesi açmak için gereken maliyet değişmekle beraber yıllık ortalama 8 bin TL’dir. Ticari web sitenizde firmanız ve ürünleriniz hakkında detaylı tanıtım, görsel ve iletişim bilgileriniz yer almalıdır. Dünyanın herhangi bir yerinde firmanızın adı aratıldığında arama motorlarında görünür olmanız, güven vermek açısından önemli. Bunun için gerekli SEO çalışmaları yaptırılmalı. Google ve Facebook gibi reklam mecralarına ülke bazlı küçük reklamlar vermek de satışlarınızı hızlandıracaktır. Sitenizin çoklu dil ve lokasyon seçeneğine, her ülkenin kendi para birimiyle mal alımı yapabilmesine olanak sağlayacak bir altyapıya sahip olması gerekir. Özellikle hedeflediğiniz bir ülke var ise, o ülkenin kültürel kodlarına uygun bir web sitesi tasarlanması da önemlidir. Bunun için site arayüzü ülkelere göre ayarlanabilecek bir altyapı gerekir. Her ülkeye yönelik satış ve pazarlama stratejisi de geliştirmeniz gerekebilir. Doğru ülkeye doğru malı doğru fiyat seçenekleriyle satmak, e-ihracat için öncelikli konulardan biri.