Spor camiasını yasa boğan talihsiz kaza, geçen ayın sonunda yaşandı. Alanyasporlu futbolcuları taşıyan özel minibüsün devrilmesi sonucu 28 yaşındaki Çek futbolcu Josef Sural hayatını kaybetti. Yapılan açıklamalara göre kazanın nedeni, şoförün uyuya kalmış olması. Hürriyet'ten Noyan Doğan'ın konuyla ilgili yazısı:
Doğrudur yanlıştır o tarafına yargı karar verecek. Bu kazanın hem sigorta hem de sosyal boyutu var. Ayrıca kazadan herkesin çıkarması gereken de ciddi bir ders var. Üzerinden bir ay geçtikten sonra neden mi şimdi yazıyorum?
Konunun uzmanlarına bazı hesaplamalar yaptırdım da ondan. Hepsini anlatacağım. Sigorta boyutu ile başlayayım. Araştırdım, özel minibüsün (şirketi adını vermeyeceğim) üç ayrı sigortası bulunuyor; zorunlu trafik sigortası, zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası ve kasko sigortası.
Kazada hayatını kaybeden futbolcunun ailesine vefat tazminatı diğer adıyla destekten yoksun kalma tazminatı trafik sigortasından ödenecek. Ancak önce hukuki olarak tazminat tutarı hesaplanacak. Bu hesap; ölen kişinin yaşı, maddi durumu, aylık geliri, bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sayısı, bu kişilerin yaşı, gelirlerinin olup olmadığı, çocukların olası eğitim masrafları, eşinin geçim giderleri gibi birçok kritere göre yapılıyor. Buna aktüer hesap deniyor. Hesabın sonucu ne çıkarsa çıksın sigortadan limit dahilinde vefat tazminatı ödeniyor ki, 2019 yılı için bu rakam kişi başına 360 bin lira.
SİGORTADAN 620 BİN LİRA
Kazada hayatını kaybeden Josef Sural için uzmanlara tahmini tazminat hesaplaması yaptırttım. Futbolcunun yaşı 28, evli ve biri yeni doğmuş iki küçük çocuğu var. Uzmanların yaptığı hesaba göre destekten yoksun kalma tazminatı 100 milyon lira civarında olacak. Tabi asıl kararı yargı verecek. Peki, bu tazminat kimden talep edilecek.
Kazada kusurlu olan minibüsün sahibi olduğu şirketten. Trafik sigortası var, dolayısıyla tazminatın 360 bin lirasını sigorta şirketi ödeyecek. Öğrendiğime göre minibüsün kasko sigortasının içinde 100 bin lira limitli ihtiyari mali mesuliyet teminatı da var. Bir 100 bin lira da buradan ödenecek. Yurtiçi ve yurtdışı yolcu taşıyanların zorunlu yaptırdıkları koltuk ferdi kaza sigortasının da limiti 175 bin lira.
Alt alta topladığımızda futbolcunun ailesine 620 bin lira sigortadan vefat tazminatı ödenecek. Minibüsün sahibi şirket için asıl sorun bundan sonra başlıyor. Aktüer hesaba göre ödenmesi gereken vefat tazminatı 100 milyon lira. Bu da şu anlama geliyor ki, minibüsün sahibi şirket kabaca 99 milyon lirayı kasasından ödemek durumunda kalacak. Hangi şirket olursa olsun bu rakam, o şirketin sonu demektir. Hal böyle olunca da mağdur olan taraf tazminatın tamamını alamayacaktır.
TAZMİNATI KİMSE ÖDEYEMEZ
Peki, bu sorunun çözümü var mı? İhtiyari mali mesuliyet adı altında bir sigorta var ki, ben buna tamamlayıcı sigorta diyorum. Kasko ve trafik sigortasından ayrı bir poliçe ve bahsettiğim olaydaki gibi sigortanın limitlerini aşan kazalarda aşan tutarı ve maddi-manevi, hukuki tüm zararları karşılıyor. Eğer futbolcuları taşıyan minibüsün tamamlayıcı sigortası olsaydı 100 milyon liranın tamamı sigortadan karşılanacaktı.
Fiyatı da öyle pahalı değil; 100 lira bilemediniz 200 lira. Bence yolcu taşımacılığı yapan tüm araçların kasko sigortası ve ihtiyari mali mesuliyet sigortası mutlaka olmalı. Bence zorunlu da olmalı. Çünkü artık trafik sigortasının limitleri yetersiz kalıyor. Farklı bir örnek vereyim. Aracınızla; 40 yaşında, geliri yüksek –örneğin şirketi yöneticisi olabilir- birinin ölümüne neden olursanız, en az 5-6 milyon lira destekten yoksun kalma tazminatı hesaplanıyor. Sigorta ise bunun sadece 360 bin lirasını karşılıyor, kalanı cebinizden ödemek zorundasınız.
LÜKS ARACA ÇARPMANIN BEDELİ AĞIR
Kazalarda trafik sigortasının artık maddi teminat limitleri ile de tek başına yeterli olmaktan çıktı. Orta halli bir aracın değeri 100 bin lira civarında. Trafikte fiyatı 1 milyon liraları bulan hatta geçen araçlar var ve sayıları da az değil. Trafik sigortası ise 36 bin liraya kadar maddi zararı karşılıyor. Daha açık bir anlatımla, değeri bir milyon lira olan lüks bir araca zarar verirseniz, trafik sigortası sizin adınıza en fazla 36 bin lira karşı tarafa öder, kalanı cebinizden ödemek zorundasınız.
Yoksa da hukuk yoluyla alırlar. Nitekim bugün, trafik sigortasının limiti yetmediğinden dolayı kazaya karışan ve ‘trafik sigortasına 500-600 lira ödüyorum başka sigortaya ne gerek var?’ diyen sürücülere sigorta şirketlerine tarafından açılmış binlerce rücu davası var. O nedenle içinde ihtiyari mali mesuliyet (tamamlayıcı sigorta) olan kasko sigortası artık trafik sigortası kadar ihtiyaç.