Uluslararası üst düzey işe alım ve danışmanlık şirketi Michael Page tarafından hazırlanan 2023 yılı Maaş Araştırması, yılın ilk çeyrek sonuçları belli oldu. Şirketin her yıl düzenli olarak hazırladığı bu çalışmada Türkiye’deki on farklı sektördeki firmaların ciroları, sektörleri ve pazar eğilimleri dikkate alınarak mevcut maaş durumuna ve sektörde talep gören rollere ayna tutuluyor.
Bu araştırmanın sonuçları, 2022 ve 2023 ilk çeyreği boyunca geliştirilen çeşitli işe alım süreçleri, müşteri toplantıları, aday görüşmeleri ve deneyimlerin derlenmesine dayanıyor. Enflasyonda yaşanan değişkenlikler sebebiyle, bu maaş̧ analizleri 2023 yılının ilk çeyrek verilerini yansıtıyor. Piyasa koşulları gereği 2023 yılının ikinci çeyreği için tekrar gözden geçirilmesi planlanıyor.
Michael Page Türkiye Genel Müdürü Fatih Cömert ve sektörlere göre uzmanlaşmış olan Yönetim Kurulu Üyeleri Çağla Şengöz Altaş, Deniz Çakırgil Sezen ve Melih Mümünoğlu, Maaş Araştırması'na göre ortaya çıkan tabloyu şöyle özetliyorlar.
Bankacılık & Finansal Hizmetler
Pandemi döneminde bankacılık sektöründe dijitalleşme projeleri hızlandı. Sigorta, varlık yönetimi ve menkul kıymet şirketleri de bu trendi takip ediyor. Bunun yanında RPA ve yapay zeka araçları hayatımızda kaçınılmaz bir yer edinmeye başladı. Böylece, finansal hizmetler de bu araçları süreçlerine uygulamaya başladı. Dijital dönüşüm, mobil ürün yöneticisi/sahibi pozisyonları günümüzde en çok talep gören rollerdir. Varlık yönetimi ve menkul kıymet şirketlerinin büyümesi nedeniyle lisanslı portföy yöneticileri de şirketler tarafından tercih edilmektedir. Hizmet olarak bankacılık, açık bankacılık gibi alanlar da son zamanlarda gündeme geliyor. Sigorta sektöründe, yeni UFRS17 kuralları çerçevesinde bu alanı iyi bilen aktüerler başta olmak üzere adaylar yoğun talep görüyor. Veriye dayalı analizin ön plana çıkmasıyla birlikte mevcut pozisyonların yanı sıra veri bilimi deneyimi veya bilgisi olan adaylar da aranıyor. Artık beklentiler sadece yüksek maaşlarla da sınırlı kalmıyor, uzaktan veya hibrit çalışmaya izin veren ve gelecekte onlara küresel fırsatlar sunan şirketler, yüksek nitelikli adayların öncelikli tercihleri arasında bulunuyor. Bu sektörde en az deneyimli uzman yılda en fazla brüt 450 bin TL baz maaş alırken, 12 yılı aşkın deneyime sahip yöneticinin baz maaşı aynı koşullarda 1.300.000 TL civarındadır.
Satış ve Pazarlama
Satış & Pazarlama rollerinde, özellikle endüstri ve üretim, hızlı tüketim malları, perakende gibi sektörlerde bu alandaki işe alımların son dönemde hareketlendiğini gözlemliyoruz. Maaşların özellikle dijital ve e-ticaret rollerinde ve teknoloji deneyimi gerektiren satış rollerinde yukarıya doğru ivme kazandığını gözlemliyoruz. Satış müdürü, pazarlama müdürü, dijital pazarlama müdürü, e-ticaret müdürü gibi rollere çok fazla talep oluyor. Satış veya pazarlama deneyimi, çok iyi derecede İngilizce seviyesi, sektör bilgisi temelde aranılan özellikler oluyor. Ayrıca dijitale uyum, yeni teknolojileri takip edebilme yetkinliği de bu profillerde aranılıyor. İletişim becerileri, çoklu görev alabilmek ve proaktif olmak ve yeni değişikliklere uyum sağlamak gibi sosyal beceriler adayların tercih edilmesini kolaylaştırıyor.
Bu sektörde en az deneyimli çalışan en fazla yıllık brüt 400 bin TL baz maaş alırken, 12 yıldan fazla deneyime sahip çalışanın baz maaşı yıllık brüt 1.500.000 TL ye ulaşıyor.
Finans
Finans rollerinde yoğunluğun devam ettiğini gözlemliyoruz. Maaş aralıklarını göz önünde bulundurduğumuzda ise rakamların sektörel olarak ciddi değiştiğini gözlemliyoruz. Muhasebe müdürü, finansal kontrolör (tecrübeli ve daha az tecrübeli), finansal planlama, analiz ve strateji ağırlıklı rollere çok fazla talep olmaktadır. Finans rollerinde en belirleyici konu İngilizce seviyesidir. Son dönemler ayrıca sektör bilgisi de aranılan özellikler arasına girmeye başladı. Bunun sebebi de finans rollerinin diğer fonksiyonlarla daha yakın iletişimde olmasının beklenmesidir.
Bu sektörde en az deneyimli çalışan en fazla yıllık brüt 420 bin TL baz maaş alırken, 12 yıldan fazla deneyime sahip çalışanın baz maaşı yıllık brüt 1.700.000 TL ye ulaşıyor.
Sağlık & Yaşam Bilimleri
Sağlık ve Yaşam Bilimlerinde maaşların 2022 yılına oranla daha stabil olduğu söylenebilir. Çift haneli maaş artışları devam etmekle birlikte ara dönem zam sıklığının azaldığı söylenebilir. Sağlık Bakanlığı’nın 2022 ikinci çeyrek itibariyle hekimlerin koşullarını iyileştirmesi ile birlikte yeniden kamuya dönüş biraz hız kazandı. Medikal müdür, bölgesel medikal müdür gibi roller için danışmanlık talebinde artış gözlemleniyor. Kişisel bakım ve gıda takviyeleri portföyü bulunan şirketlerde ise ağırlıklı pazarlama müdürü, kilit müşteri yöneticiliği gibi hem pazarlama hem satış pozisyonlarına talep oluşuyor. Ayrıca satış gücü etkinliği, sağlık ekonomisi, pazar erişimi, proje, marka ve müşteri yöneticiliği ve iş geliştirme rolleri gündemde olan ve talep gören roller arasında. Bu sektörde çalışan profesyonellerde gözlemlenen en belirgin özellikler ve aynı zamanda temel beklentiler, dijitale uyum, Avrupa ve Türkiye regülasyonları takibi, teknik altyapı üzerine geliştirilen sosyal beceriler, yine ileri derecede İngilizce dil bilgisi, proje ve uçtan uca süreç yönetimi ve ilişki yönetimi şeklinde sıralanabilir. Bu sektörde en az deneyimli çalışan en fazla yıllık brüt 500 bin TL baz maaş alırken, 12 yıldan fazla deneyime sahip çalışanın baz maaşı yıllık brüt 1.750.000 TL ye ulaşıyor.
İnsan Kaynakları
Piyasada bir çok firmada ekipler yeniden kurulmaya ve genişletilmeye devam etmektedir. Özellikle İK rollerinde bir artış olduğunu gözlemliyoruz. Değişen ve gelişen satış ve pazarlama bakış açısının katkısıyla insan kaynakları alanında ihtisaslaşan rollerin çeşitliği de artıyor. Bu sektörde en az deneyimli çalışan en fazla yıllık brüt 400 bin TL baz maaş alırken, 12 yıldan fazla deneyime sahip çalışanın baz maaşı yıllık brüt 1.600.000 TL ye ulaşıyor.
Perakende
Perakende sektöründe hem mağaza hem merkez ofis alanında rollere talep artıyor. Sektörün dinamiği gereği, çalışan sirkülasyonunun oranının da yüksek olduğundan işe alım tarafında sürekli hareketlilik göze çarpıyor. Son dönemde özellikle mağaza satış, bölge satış, pazarlama, dijital pazarlama ve e-ticaret rollerine çok fazla talep oluyor. Sektörel deneyim, dinamik yapı, iletişim kabiliyetleri, uyum sağlama yetkinlikleri , çok iyi İngilizce bilgisi adaylarda aranan özelliklerin başında geliyor. Bu sektörde en az deneyimli çalışan en fazla yıllık brüt 450 bin TL alırken, 12 yıldan fazla deneyime sahip çalışanın baz maaşı yıllık brüt 1.200.000 TL üzerine ulaşıyor.
Bilgi Teknolojileri
Yazılım geliştirme pozisyonları her zaman en çok talep gören rollerden biridir, ancak teknoloji endüstrisi, ERP rolleri gibi BT uygulamaları için işe alım ihtiyaçlarının yanı sıra derin teknoloji rolleri için artan bir talep olduğunu göstermektedir. İş zekası ve veri rollerinin de önemi giderek artmaktadır. Yeni teknolojilerin de katkısıyla firmalar kendilerini yeni dillere ve araçlara adapte ediyorlar. Bu nedenle, küçük farklılıklar işe alım konuları haline gelmeye başladı ve şimdi teknoloji işe alımında yeni kategoriler olarak var oldu. Blockchain, bulut ve güvenlik de dahil olmak üzere derin teknolojinin artması, tüm işverenlerin ilgisini çekiyor. Bilgi güvenliği ve siber güvenlik, finans ve ödeme firmalarının temel finansal çözümlerinin detaylandırıldığı ve geliştirildiği için hiç bu kadar önemli olmamıştı. Piyasadaki en yaygın iş ilanları arasında proje yöneticileri, ürün sahipleri, veri bilimcileri, tam yığın geliştiricileri, BI rolleri, oyun geliştiricileri ve ERP danışmanları bulunur. Kalite güvence rolleri ve iş analistleri de yüksek talep görmektedir ve sıklıkla işe alınmaktadır. Gerekli teknik eğitimle güncel kalmak, yeni teknolojiler ve araçlar işyerine entegre edilmeye devam ettiği için adaylar için çok önemlidir.
Farklı teknik beceri setine bağlı olarak değişmekle birlikte, yetenekler için yıllık brüt paketler, direktör seviyesine kadar çalışanın alanına, deneyimine ve uzmanlığına bağlı olarak 400.000 TL - 1.800.000 TL arasında bir ölçekte yer almaktadır.
Tedarik Zinciri ve Lojistik
Son iki yıl içinde özellikle satın alma ve tedarik zinciri pozisyonları oldukça önem kazandı ve 2023 yılında da firmaların öncelik verdiği departmanlardan biri haline geldi. Otomotivden kimya sektörüne kadar farklı sektörlerde yer alan global ve yerel firmalar, bu departmanlarda en uygun adaylara yer vermek istiyor. Buna bağlı olarak pozisyonların maaşlarında geçen yıla göre ciddi bir artışın olduğunu gözlemlemekteyiz. İşverenler, tedarik zinciri alanında özellikle maliyetleri azaltma ve karlılığı maksimize etmek amacıyla, satın alma süreçlerinde sürdürülebilirliği sağlayabilecek yeni yetenekleri kadrolarına katmak istiyor. Ayrıca, lojistik operasyon süreçlerini en optimum seviyede gerçekleştirebilecek lojistik mühendisi/lojistik operasyon yöneticisi pozisyonlarında alımlar gerçekleştiriliyor. Şirketler, lojistik maliyetlerini düşürmek için, lojistik alanında operasyonel süreçlere güçlü ve inovatif bir bakış açısıyla yaklaşabilecek aday arayışındalar. Bu sektörde çalışan profesyonellerde gözlemlenen en belirgin özellikler ve temel beklentiler ise; sürdürülebilirlik yaklaşımı, yenilikçi bakış, dijital süreçlere uyum, etkin iletişim becerisi ve ileri düzeyde İngilizce bilgisi olarak sıralanıyor. Bu sektörde en az deneyimli çalışan en fazla yıllık brüt 450 bin TL alırken, 12 yıldan fazla deneyime sahip çalışanın baz maaşı yıllık brüt 1.500.000 TL üstüne ulaşıyor.
Mühendislik & Üretim
Endüstri 4.0’ın hayatımıza girmesi sonrasında, üretim ve üretime bağlı fonksiyonlar pozitif yönde ivme kazandı. 2022 yılındaki bu ivme, 2023’ün ilk çeyreğinde de gözlemleniyor. Bu bağlamda mühendislik ve üretim sektörü, Covid-19 sonrasında da büyümeye devam ediyor. Sektörün getirileri göz önünde bulundurulduğunda yalın üretim tekniklerinin yaygınlaşması, üretimde sürekli iyileştirmenin faydaları göze çarpıyor. Talep gören rollerin başlıcaları; üretim, kalite, Ar-Ge pozisyonları ile proses ve yalın üretim mühendisleri geliyor. Adaylarda aranan en temel özellikler ise teknik açıdan yetkinliğin yanı sıra, yeniliklere uyum sağlama ve iletişim becerileri ve yabancı dil bilgisi. Yalın üretim metodolojileri üzerinde uzmanlaşmış profiller, genel itibariyle ön plana çıkıyor.
Bu sektörde en az deneyimli çalışan en fazla yıllık brüt 400 bin TL alırken, 12 yıldan fazla deneyime sahip çalışanın baz maaşı yıllık brüt 1.700.000 TL üstüne ulaşıyor.
Bölüm Sekreteri & Yönetici Asistanı
Sektörden bağımsız olarak yöneticilerin daha nitelikli asistana ihtiyaç duyma durumları son dönemde oldukça arttı. Bunun başlıca nedeni ise artık yöneticilerin kendi iş yüklerini paylaşabilecekleri, bir nevi sağ kol ya da iş ortağı olarak görebilecekleri kişilerle çalışma istekleri ve ihtiyaçlarıdır. Eskiden daha organizasyon temelli işlerin yeterli görüldüğü bu pozisyonda artık belli ölçülerde işin içine dahil olma beklentisi gözlemlenmektedir. Asistan pozisyonu için teknoloji ve yabancı dil bilgisi gibi donanımlar önem kazanıyor. Genç neslin teknolojiye olan ilgisinden, vizyonundan ve dinamizminden faydalanmak isteyen yöneticiler fazla olmakla birlikte genç neslin bu mesleği fazla tercih etmediğini görmekteyiz. Nitelikli asistan sayısının az ve sirkülasyonun yüksek olması piyasadaki ücretlerinin yükselmesine neden oluyor. Bu pozisyonun doğası gereği kişiler bu pozisyonda kalarak, diğer pozisyonlardakilerden farklı olarak kariyer hayatları boyunca üst düzey yönetici seviyesindeki rollere geçememektedir. Ve ancak bir iş değişikliği esnasında ücret paketlerini yükseltme şansı elde etmekteler, bu da ufak farklılıklar için bile iş değişikliği yapabilecekleri sonucunu doğurmaktadır. Bu durum yine sektörden bağımsız olarak, pozisyonlar arasında geniş ücret aralıklarına neden olmaktadır. Bu sektörde en az deneyimli çalışan en fazla yıllık brüt 380 bin TL alırken, 12 yıldan fazla deneyime sahip çalışanın baz maaşı yıllık brüt 740 bin TL ye ulaşıyor.
