Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve güvenliği Anabilim Dalı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Rüştü Uçan ve Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü İş Hukuku Doktoru Dr. Öğretim Üyesi İpek Kocagil Ersoy, ev hizmetlerinde 10 günden az çalışanların sigortalılığına ilişkin değerlendirmede bulundu.
Dr. Öğretim Üyesi Rüştü Uçan, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ek 9. Madde ile 1 Nisan 2015 tarihi itibariyle ev hizmetlerinde çalışanların çalıştıkları gün sayısına göre farklı statüde sigortalanmasını zorunlu kıldığını söyledi.
İş kazası ve meslek hastalığı sigorta primi ödenmelidir
Dr. Öğretim Üyesi Rüştü Uçan, “Bir gün bile ev hizmeti çalışması olan kişilerin sigortalanması zorunludur. Buna göre ev hizmetlerinde çalışanlar bir veya birden fazla işverene bağlı olarak çalışabilmekte ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde 10 günden az çalışma gün sayısı bulunması halinde bu çalışanlar için iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ödenmelidir. Çalıştıkları kişi yanında ayda 10 gün ve daha fazla çalışanlar ise tüm sigorta kolları üzerinden sigortalanacaktır.” dedi.
Ev hizmetini, “ev içerisinde yaşayanlar tarafından yapılabilecek işlerin dışarıdan bir kimse tarafından yerine getirilmesi” olarak tanımlayan Dr. Öğretim Üyesi Rüştü Uçan, “Örneğin evde yapılan temizlik, ütü, yemek, çocuk bakımı, çamaşır gibi işler ev hizmeti olarak kabul edilmektedir.” diye konuştu.
Günlük 3.34 TL ödemeyle sigorta yaptırılabilir
Dr. Öğretim Üyesi Rüştü Uçan, “Evinde ayda 10 günden az süre ile sigortalı çalıştıranlar, bu kişiler için çalıştırdıkları her bir gün için asgari ücretin günlük tutarının %2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığı primi ödeyecektir. Bu tutar 1.1.2022 tarihi itibariyle günlük 3.34 TL’dir.” dedi.
Uzun vade emeklilik ve genel sağlık sigortası primleri ödeyebilirler
Dr. Öğretim Üyesi İpek Kocagil Ersoy ise ev hizmetlerinde bir kimse yanında ayda 10 günden az çalışanlar için uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası için prim ödenmediğinden bu sigortalıların genel sağlık sigortası ve malullük, yaşlılık (emeklilik) ve ölüm sigortalarından yararlanamadıklarını söyledi. Dr. Öğretim Üyesi İpek Kocagil Ersoy, “Ancak bu sigortalılar isterlerse takip eden ayın sonuna kadar uzun vade (emeklilik) ve genel sağlık sigortası primi ödeyebilirler. Prim ödemeyenlerin sağlık sigortasından yararlanması eski statüleri üzerinden devam etmektedir.” dedi.
Ev hizmetlerinde 10 günden az çalışanların kuruma bildirilmesi nasıl olur?
Dr. Öğretim Üyesi İpek Kocagil Ersoy, ev hizmetlerinde 10 günden az çalışanların kuruma bildirilmesine ilişkin yapılacak işlemler konusunda da şu bilgileri verdi:
“Evinde bu kişileri çalıştıranlar, ‘Ev Hizmetlerinde 10 Günden Az Çalıştırılacaklara İlişkin Form” ile SGK’ya müracaat ederek sigortalı bildirimini yapabilirler.
Ayrıca, ev hizmetlerinde ayda 10 günden az süre ile sigortalı çalıştıranlar “www.turkiye.gov.tr” uygulaması aracılığıyla da sigortalı bildiriminde bulunabilirler.
Ev hizmetlerinde 10 günden az çalışanların bildirimlerinin ve prim tahsilatlarının kolay yapılabilmesi için cep telefonu kısa mesaj servisi (SMS) aracılığı ile de işlem yapılabilmektedir.
SMS uygulamasının, ev hizmetlerinde aynı işveren yanında ayda 10 günden az çalışanlar için öncelikle sigortalı çalıştıracak kişinin bir defaya mahsus SMS ile kendi TC numarasını yazıp “5510” kısa mesaj servisine kendini “çalıştıran” olarak kaydettirmesi gerekmektedir.
Daha sonra çalıştıracağı kişinin TC numarası ve ayın hangi gününde çalıştıracağı bilgisini “5510” kısa mesaj servisine göndererek sigortalı için tescil kaydı oluşturulması yoluyla yapılacaktır. Sigortalı çalışan bildirimi çalışanın çalışmaya başladığı ayın sonuna kadar yapılabilir.
Ayda 10 günden az çalışanların ayın farklı çalışma günleri için ayın hangi gününde çalıştırılacağı bilgisi “5510” kısa mesaj servisine her bir gün için ayrı SMS gönderilerek yapılacaktır. Örneğin ayın 5inde ev hizmeti için gelen çalışan, TC kimlik numarası ile birlikte 5 yazılarak SGK’ya SMS yoluyla bildirilecektir. Bu bildirimlerde her gün için Mobil Ödeme yoluyla 3.34 TL tahsil edilecektir.
Kullanılacak cep telefonu hattının mobil ödemeye açık olması gerekmektedir.
“www.turkiye.gov.tr” uygulaması ve Kısa Mesaj Servisi (SMS) ile müracaat edilmesi halinde her bir çalışma (gün ve kişi) için ayrıca işlem yapılması gerekmektedir.”
