Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Visa, Covid-19’la başlayan ve devam eden süreçte Türkiye’de yapılan kartlı harcamaların incelendiği analiz çalışmasının üçüncüsünü kamuoyuyla paylaştı. Kartlı Harcamalar Analizi’nin üçüncüsünde 2020, 2021 yılları ve 2022’nin ilk 3 ayını kapsayan kıyaslamalar yapılıyor.
Öne çıkan sonuçlara göre ülkemizde harcamaların, 2021’de yaz aylarından başlayarak normalleşmenin hızlanması ve aşılanmanın yaygınlaştırılması ile arttığı gözlemleniyor. 2020 senesi ile karşılaştırıldığında kartlı harcamaların 2021’de sene bazında yüzde 55 oranında arttığı görülüyor. Pandeminin başlaması ile düşüş gösteren isteğe bağlı tüketim harcamaları da Mayıs 2021 sonrasında başlayan normalleşme süreci ile artarak temel ihtiyaç harcamalarını yakalıyor. 2022 yılının ilk çeyreğinin aylık kartlı harcamalar ortalamasının bir önceki yıla kıyasla yüzde 85 oranında büyümüş olması da dikkat çekiyor.
Türkiye’nin 2021 performansı diğer ülkelere göre daha iyi
Kartlı Harcamalar Analizi’nde pandemi süresince farklı yaklaşımlar izleyen ABD, İtalya ve İsveç ile Türkiye’nin karşılaştırmaları da yer alıyor. Söz konusu üç ülke ile karşılaştırıldığında, Türkiye’nin kartlı harcamalar bakımından özellikle Haziran 2021 sonrasında diğer ülkelerin üzerinde bir iyileşme trendine girdiği, bunun 2022’nin ilk çeyreğinde de artarak devam ettiği görülüyor. Ayrıca tüm ülkelerin aynı dönemde bir iyileşme trendine girdiği ve özellikle 2021 yılının ikinci yarısı itibarı ile harcamaların reel büyümeye geçtiği ortaya çıkıyor.
E-ticaretin yükselişi ivmelenerek devam ediyor
Türkiye’de 2021 ve 2022 yıllarının ilk çeyreği kartlı harcamalar açısından kıyaslandığında, e-ticaretin yüzde 90, banka kartı harcamalarının yüzde 118 büyümesi, temassız ödemelerin de 3 katına çıkmış olması, bu alanda devam eden büyümenin altındaki yapı taşlarının değişmediğine işaret ediyor. Bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla e-ticaretteki büyüme hızının yüzde 72’den yüzde 90’a çıkmış olması trendin kalıcılığına işaret ediyor. Dikkat çeken bir diğer oran ise, ticari kredi kartlarıyla yapılan harcamaların da bu dönemde yüzde 94 büyümüş olması.
2020 ve 2021 yıllık bazda kıyaslandığında ise kartlarla yapılan harcama tutarları, banka kartlarında yüzde 62, kredi kartlarında ise yüzde 47 büyüme kaydetti. Pandemi döneminde banka kartları temassız ve online alışverişlerde de daha fazla kullanılmaya başlandı.
Sektörlerin tümünde toparlanma yaşanıyor
Analizde, farklı sektörler kapsamında gerçekleşen kartlı harcamalara da mercek tutuluyor. 3. Kartlı Harcamalar Analizi, Mayıs 2021 sonrasında kısıtlamaların kalkması ve normalleşme sürecine geçilmesi ile beraber hemen hemen tüm kritik sektörlerin toparlanma eğilimine girdiğini gösteriyor. 2021’de bir önceki yıla kıyasla özellikle seyahat (yüzde 116), yeme-içme (yüzde 81) ve giyim-aksesuar harcamalarında (yüzde 58) dikkate değer bir artış görülüyor. 2022 yılının ilk çeyreğinde ise seyahat harcamalarında yüzde 201 büyüme gözlemlenirken, yeme-içmede bu oran yüzde 225 olarak gerçekleşiyor.
İlk iki Harcamalar Analizi, pandemi kısıtlamalarının özellikle yemek (restoran) sektöründe düşüşe neden olduğu, sonrasında ise paket servise geçen ve internet üzerinden sipariş almaya başlayan işletmelerin dijital dönüşüme uyum sağlayarak toparladığını ortaya koymuştu. Son Harcamalar Analizi ise normalleşme sürecine geçilmesiyle birlikte yemek sektöründe Mayıs 2021 itibarıyla ciddi bir toparlanma olduğunu ve bunun 2022’de devam ettiğini ortaya koyuyor.
