Kur korumalı mevduat uygulamaya geçildiği günden bu yana hem tasarruf sahiplerinin hem ekonomistlerin gündeminde. Son dönemde ekonomide yaşanan gelişmeler bu enstrümanın da seyrini belirleyecek.
Dünya gazetesi yazarı Alaattin Aktaş bugünkü köşe yazısında kur korumalı mevduatları değerlendirdi. Kur korumalı mevduatın hesap sahipleri açısından cazibesi giderek azaldığını kaydeden Aktaş "Bu durum hesap sahibi 2.3 milyon gerçek ve tüzel kişi için pek hoş değilse de aslında hayırlı bir gelişme olarak da okunabilir" şeklinde değerlendirme yaptı. Aktaş'ın yazısı şöyle:
Cazibenin azalmasının iki nedeni var:
Bir yandan bu hesaplara verilen faiz düşüyor. KKM faizi politika faizine endeksli olduğu ve politika faizi de giderek aşağı çekildiği için bu hesapların getirisi azalıyor.
Ancak hesap sahipleri için KKM’den elde edilen faizin pek önemi yok. Çünkü tasarruf sahibi dövizin getirisine odaklanmış durumda. İşte son dönemde dövizin çok artmasını önlemek için gösterilen yoğun çabanın etkisini göstermesi ve dövizdeki artışın görece yavaş gitmesi sonuçta KKM getirisini aşağı çekiyor.
Kur farkına veda mı?
Hatta öyle bir duruma gelindi ki, KKM hesabı sahipleri şimdiye kadar alıştıkları kur farkına veda etmek durumunda kalabilir. KKM’de vade ağırlıkla üç ay. Temmuz ayında açılan ya da yenilenen hesapların vadesi bu ay doldu veya bu hafta içinde dolacak. Temmuz ayında politika faizi yüzde 14, buna göre KKM’nin tavan faizi yüzde 17, üç aya denk gelen faiz de yüzde 4.25 düzeyinde. Dolar, temmuz ayı ortalamasına göre bu ay şimdiye kadar yüzde 6.73 arttı. Temmuzda açılan ya da yenilenen hesaplar için bu ay yüzde 6.73 oranında ödeme yapılacak. Buna göre üç ay için ödenecek kur farkı (6.73-4.25) 2.48 puanla şimdiye kadarki en düşük düzeye inecek.
Ya gelecek aylarda ne olacak?
Bu hafta kurun pek değişmeyeceğini ve ekim ayının bu şekilde kapatılacağını varsayalım. Ağustos ayında açılan ya da yenilenen hesapların vadesi kasımda dolacak. Politika faizinin ağustos ortalaması yüzde 13.7, buna göre KKM tavan faizi yüzde 16.7, üç aylık net faiz de yüzde 4.18 düzeyinde.
Ağustos ortalaması 17.99 olan dolar, kasım ortalamasında 18.75 düzeyinde kalırsa üç ayda yüzde 4.18 artmış olacak; yani KKM faizi kadar bir artış. Bu durumda KKM'de kur farkı sıfıra inecek ve KKM hesabı sahipleri bu üç ay için yalnızca yüzde 4.18 faiz alabilecek.
Eylül ayı ortalamasında 18.28 olan dolara endeksli hesap açtıranlar da dolar aralıkta 19’da kalırsa yalnızca 3.95'lik faizle yetinecek.
Bu ay 18.56 civarında oluşması beklenen dolar üstünden hesap açtıranların ocak ayında kur farkı alabilmesi için de doların 19.23’ü aşması gerekecek.
Kur korumalı mevduat uygulamasından elde edilen kazancın çok yüksek olduğu gibi bir algı var. Gerçek pek de öyle değil.
Nominal kazanç elbette yüksek ama enflasyondan arındırıldığında geriye öyle ahım şahım bir getiri kalmıyor. Hele hele görünür kazancın çok yüksek olduğu uygulamanın ilk aylarındaki getiri negatif.
Aralık, ocak ve şubatta üç ay vadeli hesap açtıranlar reel olarak kazanç bir yana kayba uğramış durumda.
En yüksek reel kazancı elde edenler ise nisan ve mayısta hesap açtıranlar.