Dünya COVID-19 aşılarının seyrini izlerken, perde arkasında ise büyük bir sınav veriliyor. Birçok zorlayıcı unsurun yer aldığı modern tarihteki en büyük lojistik operasyonunda aşı sevkiyatları, sigortacılık açısından toplam 100 milyar dolarlık bir değere ulaşıyor.
COVID-19 salgınına karşı geliştirilen aşılar dünyanın dört bir köşesine dağıtılmaya başladı. En büyük gündem maddesi aşıların etkileri ve yeterliliği olsa da arka planda bu büyük ve hassas ürünlerin sevkiyatı konusunda ciddi risk ve handikaplar bulunuyor. Milyarlarca doz aşının üretim tesislerinden tüm dünyadaki hastanelere ve tıp merkezlerine sevk edilmesi, modern tarihteki en büyük lojistik operasyonu olarak görülüyor. Sigortacılık açısından tahminen 100 milyar dolar değerindeki bu sevkiyatlarda; kapasite yeterliliği, soğuk zincir lojistiğine bağlı taşıma ve depolama riskleri, özel korumalı ambalajlama gereksinimi ve hırsızlık vakaları gibi oldukça zorlayıcı pek çok unsur yer alıyor.
Aşı sevkiyatlarında ortalama 50 milyon dolarlık kayıp oluşacak
IBS Sigorta ve Reasürans Brokerliği CEO’su Murat Çiftçi, dünya lojistik pazarı ve sigorta/reasürans sektörünün tüm insanlık tarihi için çok önemli bir imtihan verdiğini belirterek, “Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ve Dünya Sağlık Örgütü açıklamalarına göre aşıların yüzde 25’i soğuk zincirdeki sıkıntılar sebebiyle kullanılamaz hale gelecek. On binlerce paket aşının bulunacağı sevkiyatların ısı kontrollü konteynerlerde zarar görmesi durumunda 15 ila 50 milyon dolar arası kayıp yaşanabileceği ve sigorta şirketlerinin bu tutarda tazminat yükü ile karşılaşabileceği hesap ediliyor. Uluslararası Nakliyat Sigortaları Birliği verilerine göre bir yıl boyunca toplamda yaklaşık 600 milyon dolar kargo sigorta hasarı yaşandığı göz önüne alındığında, sigorta sektörünü finansal olarak meşgul edebilecek önemli bir risk söz konusu” dedi.
Aşı lojistiğinde 8000 adet Boeing 747F uçağa ihtiyaç duyulacak
Murat Çiftçi, “Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği tarafından yayınlanan aşı lojistiği ve dağıtımı kılavuzuna göre dünya nüfusuna yetecek kadar aşı taşınabilmesi için her biri 100 ton yük taşıyabilen 8000 adet Boeing 747F uçağa ihtiyaç duyulacağı belirtiliyor. Sadece havayolu kullanıldığında bu sayının 15 binlere kadar çıkabileceği ve eş zamanlı olarak kıtalar arası deniz yolu taşımacılığının da belirli bir oranda kullanılması söz konusu olacaktır. Esasen dünyada ilaçların yüzde 20’sinden azının lojistiği havayolu ile yönetilirken burada, zamana karşı bir yarış olduğundan ve bu sayıda uçağın üretilmesi mümkün olmadığından, havayolu bağlantılı tedarik zincirine ve tüm paydaşlarına ciddi bir yük binecektir. Sadece soğuk zincir lojistiğinde tecrübeli olan lojistik firmalarının bu yükü kaldıramayacakları düşünüldüğünde daha az tecrübeli veya başka alanlarda tecrübeli lojistik firmaları da rol oynayacak” diye konuştu.
