1. HABERLER

  2. YAŞAM

  3. 33 yılda ne kadar “yandık”

33 yılda ne kadar “yandık”

2021 orman yangınları Türkiye’yi düşünüldüğünden fazla yaraladı. OGM’nin 2021 verileri nasıl bir felaket yaşandığını gösteriyor.

33 yılda ne kadar “yandık”

Türkiye'nin kayıtlara geçen en büyük orman yangını 2021 yılında gerçekleşti. Orman Genel Müdürlüğü (OGM) verilerine göre 28 ilde toplam 2 bin 793 yangında 139 bin 503 Hektar büyüklüğünde orman alanı yandı. Bu Yalova ilinden büyük, Bartın'dan küçük, yaklaşık Kilis kadar bir alan. En geniş il olan Konya'nın 30'da biri (Ormancılıkta kullanılan Ha birimini (100x100 m, 10 bin m2) iki buçuk futbol sahası büyüklüğü olarak göz önüne getirmek mümkün). Fortune dergisinden Ersun Erdinç’in haberine göre yangında en çok orman alanı yanan illeri Antalya (60.366 Ha), Muğla (50.602 Ha), Mersin (9.661 Ha), Adana (4.919 Ha), Osmaniye (3.149 Ha), Tunceli (2.427 Ha), Aydın (1.596 Ha), Isparta (1.422 Ha) ve Denizli (1.022 Ha) oluşturdu. Bu illerdeki yanan alan toplamı, toplam yangın alanının yaklaşık yüzde 97'sine karşılık geliyor.

OGM verileri 1988-2021 yılları arasında toplam 74 bin 771 yangın çıktığını ve bu yangınlarda toplam 497 bin 298 Hektar alanın yandığını gösteriyor. Bu, yılda ortalama 2 bin 199 yangına ve 14 bin 626 Hektar alana karşılık geliyor.

Son 33 yılın ortalaması ile 2021 verilerini karşılaştırıldığında ise yaşanan facianın büyüklüğü ortaya çıkıyor. Zira 2021'de yanan alan, 33 yıl toplamının yüzde 28,05'ini oluşturuyor. 33 yıldaki dört büyük yangının en büyüğü (1994) yüzde 6,2'den fazla değil. Onu yüzde 5,98'lik 2008, yüzde 5,30'luk 2000 ve yüzde 4,22'lik 2020 yangınları izliyor. Yani bu dönemdeki en büyük dört yangının toplam yanan alan içindeki oranı yüzde 21,7 ile 2021'in gerisinde kalıyor. Başka bir deyişle 2021 yılında 33 yıllık ortalamanın yaklaşık 10 katı kadar orman yanmış (Hesaplamada 2021’i dışarıda bırakırsak bu oran 14 katına ulaşıyor).

Sayıların gösterdiği bir başka trajik olgu ise yangın adedi karşılaştırmasında ortaya çıkıyor. 33 yılın ortalaması yılda 2 bin 199 yangın iken 2021'de 2 bin 793 yangın çıkmış. Oysa, örneğin 2013'de 3 bin 755, 2016'da 3 bin 188 yangın çıkmış olmasına karşın ortalamanın altında orman alanı yanmış (sırasıyla 11 bin 456 Ha ve 9 bin 156 Ha).

Hatırlanacağı üzere 2021'in konuyla ilgili en önemli tartışması, THK'nin yangın söndürme uçaklarının yangın sırasında kaldırılmamasıydı. Türkiye'nin yangın söndürme yeteneğini, yangın başına yanan orman alanı üzerinden de ölçmek mümkün: Bu ölçeğe göre 33 yıl ortalaması yangın başına 6,37 Ha ormanın yanması. Büyük yangınlarda bu değer 11,82 Ha. 2021 yangınında yangın başına yanan orman alanı ise 49,95 Ha'ya ulaşmış...

orman-yangini-grafik.jpg

Etiketler : ,
Önceki ve Sonraki Haberler