İngiltere’de bazı yerlere girebilmek ya da yurt dışından dönüşte karantinadan kaçınmak için aşı olduğunu belgelemek gerekiyor.

Ancak Facebook’ta aşı olmayanlar için sahte sertifika satanların ilanlarına rastlanıyor.

Facebook yetkilileri, “buldukları zaman” bu tür içerikleri kaldırdıklarını söylüyorlar.

BBC, Facebook’ta aşı olmayanlara Covid aşı sertifikası satıldığına dair bazı ilan ve yorumlar buldu. 

İlanlarda, bu sertifikaların insanların işlerini korumalarına, çeşitli faaliyetlere katılmalarına ve seyahat etmelerine yardımcı olacağı ifade ediliyordu.

Bu paylaşımların bazıları Facebook tarafından birkaç gün içinde kaldırıldı, ancak BBC başka gönderi ve yorumlara ulaştı.

Bunların çoğu da 24 saat içinde kaldırıldı. Yine de daha sonra aynı sayfalarda tekrar benzerleri çıktı.

BBC, bazı Facebook paylaşımlarının aşılanmamış kişileri şifreli mesajlaşma uygulaması Telegram üzerinden Covid sertifikası satmayı vaad eden kanallara yönlendirmeye çalıştığını belirledi.

Intelligent Sanctuary adındaki siber soruşturma şirketinin yöneticisi Jonathan Benton, internette, sahte geçiş izinleri, sertifikalar, kartlar ve aşı kartları bulunduğunu, hatta bunların bazılarında karta hangi aşının yazılmasını istediğinizin bile sorulduğunu belirtiyor. 

Eski bir dedektif olan Benton, internette satılan kartların bazılarının yanlış bilgilerle doldurulmuş gerçek kartlar, bazılarının ise tamamen sahte belgeler olduğunu kaydediyor. 

Covid sertifikaları, tıpkı uyuşturucu madde, silah ve çalıntı mallar gibi derin web’de satılıyor. Pek çok satıcı, aralarında ABD ve Avrupa Birliği üyeleri de bulunan ülkelere ait belgeler sattıklarını iddia ediyor.

Satıcılardan biri, Portekiz, Fransa, Yunanistan, İspanya, Avustralya, Letonya, Fas ve İngiltere de dahil, tam 22 ülkeden aşı sertifikası verebileceğini belirtmiş.

Sadece kağıda basılı belge değil, elektronik kodları içeren Covid uygulamaları da sattıklarını, zira sağlık hizmetlerinde çalışan tanıdıkları aracılığıyla bu bilgileri veri tabanına işleyebildiklerini öne sürüyorlar.

Benton, “Maalesef bu iddia, kulağa doğru geliyor” diyor.

Eski dedektife göre, satışların ardında kimlerin bulunduğunu bilmek zor, ancak internet ortamında faaliyet gösteren suçluların arttığı bir dönemde, organize suç örgütleri tarafından yürütülüyor olması mümkün.

'Durdurması imkansız'

BBC ve siber güvenlik şirketi Checkpoint şirketinin Aralık 2020 ve Temmuz 2021 arasındaki dönemi kapsayan yedi aylık araştırması sırasında bir çok dilde aşı sertifikası satan Telegram kanallarının sayıları başlangıçta ondan azken, bini aştı.

İngiliz Sağlık Hizmetleri ve Avrupa Birliği’nin Covid pasaportlarını sattığını öne süren bir Telegram kanalı 14 Aralık’tan bu yana 180 binden fazla abone topladı. 

Jonathan Benton, evrakta sahteciliği durdurmanın imkansız olduğunu söylüyor.

"Bizim incelediğimiz sitelerde, yasadışı uyuşturucular, ateşli silahlar ve başka yasak malzemeler de satılıyor. Açık konuşmak gerekirse, emniyet görevlileri bunları izlemekte ve ardında kimlerin bulunduğunu anlamakta zorlanıyor. Bunu kontrol altına almanın mümkün olduğunu sanmıyorum” diyor.

İngiltere’de sınır, göçmenlik bürosu ve gümrük çalışanlarını temsil eden ISU sendikasından Lucy Moreton da, resmi aşı belgelerinin çıkmasından bu yana sahte belgeler bulunduğunu söyledi.

Moreton, “sınır kontrollerinde, önemli bir miktar sahte belge görüyorduk. Her gün karşımıza böyle belgeler çıkıyordu. Bu durumun değiştiğini düşünmemize yol açacak bir sebep yok” dedi.

İngiltere'de muhalefetteki İşçi Partisi, internet üzerinden işlenen suçlara karşı çok daha sıkı önlemler alınması gerektiğini bildirdi ve İçişleri Bakanlığı'na sahte belgeler yüzünden sınırlardaki Covid kontrol sistemlerinde boşluk doğmasını önlemesi çağrısında bulundu.

Facebook'a sahip olan Meta şirketi de, gerçek bile olsa Facebook sayfalarında tıbbi belge satışının yasak olduğunu vurgulayarak, buldukları zaman bu tür içerikleri kaldırmaya devam edeceklerini bildirdi.