Çin'in Vuhan kentinde Aralık ayında ortaya çıkan ve Covid-19 adı verilen hastalığa yol açan koronavirüs, Antarktika hariç tüm kıtalara ve Türkiye dahil 120'den fazla ülkeye yayıldı.
11 Mart'ta Birleşmiş Milletler'e bağlı Dünya Sağlık Örgütü koronavirüsü "pandemi" (salgın) olarak sınıflandırdı.
İstatistik sitesi Worldometers'a göre 13 Mart Cuma günü itibarıyla dünya çapında koronavirüs görülenlerin sayısı 134 bini aştı, virüsün yol açtığı Covid-19 hastalığı yüzünden ölenlerin sayısı 5 bine yaklaştı.
Koronavirüsün dünyanın dört bir yanında yayılmaya devam etmesi, çok sayıda ülkeyi çeşitli önlemler almaya itti. Bu önlemlerin bir kısmı günlük hayatın akışını sekteye uğratacak seviyede. Virüsten en fazla etkilenen ülkelerin aldıkları önlemleri BBC Türkçe derledi...
Çin
Koronavirüsün ortaya çıktığı ve açık ara farkla en fazla sayıda bulaştığı ülke olan Çin, başlangıçta yeterli önlemi almayarak hastalığın dünyaya yayılmasına yol açmakla suçlanıyordu.
Ocak ayından itibaren önlemler almaya başlayan Çin, Şubat'tan itibaren salgının yayılma hızını azaltmayı başardı.
Fakat bunun için ülkedeki günlük yaşamı büyük oranda değiştirmesi gerekti:
Virüsün ortaya çıktığı Hubei eyaletinde 60 milyon kişi karantinaya alındı.
İş yerleri, okullar, ibadethaneler, toplu taşıma sistemleri ve çok sayıda kurum kapatıldı.
Spor müsabakalarının da aralarında bulunduğu toplu etkinlikler iptal edildi.
Vuhan kentinde stadyumlar kitlesel karantina merkezlerine dönüştürüldü ve hızlıca çok sayıda hastane inşa edildi.
Her haneden belirli sayıda insanın yalnızca hayati ihtiyaçlarını satın alması için evlerini terk etmesine izin verildi.
Başkent Pekin'e dışardan gelenler bir süre karantina altında tutulmaya başlandı. 6 Mart itibarıyla bu sayının 827 bin olduğu açıklandı.
Şinhua ajansı, Çin'in karantina önlemlerini ihlal edenlerin üç ile yedi yıl arasında hapisle cezalandırılacağını bildirdi.
İnsanların hayatları bu önlemlerden etkilense de ülkedeki günlük yeni vaka ve ölüm sayıları önemli ölçüde azaldı.
Şubat başında günlük 4 bine yaklaşan vaka sayısı Mart'ta 100'ün altını gördü. Şubat ortasında günlük 100-150 arasında seyreden günlük ölüm sayısı da yüzde 90 düştü.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Genel Sekreteri Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Çin'deki sert önlemlerin işe yaradığını söylüyor:
"Bu, salgının azaltılabileceğini gösterdi. Ama yalnızca devlet mekanizmasının tamamının dahil olduğu kolektif, koordine edilmiş ve kapsamlı bir yaklaşımla."
Amerikan New York Times gazetesine konuşan Vanderbilt Üniversitesi'nden Dr. William Schaffner ise Çin'in yönteminin "dünyadaki en büyük kamu sağlığı deneyi" olduğunu düşünüyor. Schaffner'a göre Çin bu önlemlerle virüsün yayılmasını durduramayacak fakat yavaşlatması bile dünyaya önemli bir vakit kazandırıyor.
Bilim dergisi Science'a konuşan Georgetown Üniversitesi'nden küresel sağlık hukukçusu Lawrence Gostin ise pek çok ülkenin bu kadar sert önlemler almaktan çekinmek için geçerli nedenler olduğunu söylüyor.