Öneri 9: Borsalar, Kullanıcıları Korumak için Bir Fona Sahip Olmalıdır
Kripto varlık borsalarının, kullanıcılarını, kullanıcının borsa kullanımı dışındaki sebeplerden kaynaklı kayıptan korumak ve gerektiği koşullarda zararını tazmin etmek için yeterli bir “sigorta” fonuna sahip olması gerektiğini düşünmekteyiz.
Buna örnek olarak SAFU fonunu verebiliriz. Binance güvencesi altında, gelirlerin bir kısmı SAFU (Kullanıcılar için Güvenli Varlık Fonu) birikimine aktarılarak herhangi bir durumda platform kaynaklı olarak ortaya çıkabilecek zararı tazmin etmek üzere tutulmaktadır. Örneğimiz SAFU, yakın zamanda 1 milyar USD seviyesine ulaşmıştır.
Öneri 10: Kripto Varlık Saklama Hizmetlerinin Düzenlenmesi
Tüm kripto varlık borsaları aynı prensip ve işleyiş ile hareket etmemekle beraber, kripto varlıklarının güvenle saklanması endüstrinin en yaygın ve en hassas konularından bir tanesidir.
Kripto varlıkların güvenle saklanmasının arz ettiği önem ve çeşitli platformların kendine has ihtiyaçları göz önünde bulundurularak, her bir kripto varlık borsasının kendi yapısı, işleyişi, iş modelini dikkate alarak yapılacak değerlendirme sonrasında aşağıdaki üç modelden birinin kullanılmasına izin verilmesini öneriyoruz:
Borsa emanet modeli: Borsanın, müşterilerinin kripto varlıklarını emanet altına alması.
Kendi kendine saklaması modeli: Kripto varlıkların doğrudan kripto varlığın sahibi tarafından saklanması.
Üçüncü taraf saklama modeli: Üçüncü bir tarafın (örn. cüzdan hizmetleri sağlayıcısı), varlıkları borsa veya kullanıcıyı temsilen saklaması.
Bu tür saklama ve emanet hizmeti veren şirket ve kuruluşların da düzenleme ve denetime tabi olmaları gerektiğini düşünmekteyiz.
Öneri 11: Uygulanacak Düzenlemelerin Prensip Temelli Olması
Kripto varlıklar, özünde gücünü devamlı teknolojik yenilik ve gelişimden alır.
Bu nedenle, kripto varlıklar için bir düzenleme geliştirirken, hükümlerin konusu teknolojinin kendisi değil, korunmak istenen prensipler olmalıdır. Mevcut teknolojiler üzerine kurulan düzenlemeler sadece bir teknolojik sıçrama ile geçersiz ve hükümsüz kalabilir.
Bu nedenle, kripto varlıklar adına geliştirilecek düzenlemelerin, kullanıcıların korunması, piyasanın adaleti, endüstrinin gözetim altında tutulması gibi daha geniş kapsamlı kavramlara odaklanması gerektiğini düşünüyoruz.
Diğer bir deyişle, düzenlemeler prensip temelli olmalı ve günün teknolojisiyle kısıtlanmamalıdır.
Öneri 12: Yüksek Güvenlik Standartlarının Zorunlu Tutulması
Düzenlemelerin kullanıcı (ve dolayısıyla kullanıcı fonlarının) güvenliğini her zaman birincil öncelik olarak tutacak şekilde çıkarılması ve geliştirilmesini öneriyoruz.
Bu nedenle, kullanıcıların korunması adına çoklu imzalı sözleşmeler, 2FA gibi kullanıcıya dönük güvenlik önlemleri, kripto varlıklarının büyük çoğunluğunun sıcak yerine soğuk cüzdanlarda tutulması gibi hususların her kripto varlık hizmetleri sağlayıcısı için zorunlu tutulması gereken hususlar olduğu düşünülmektedir.
13: Kripto Transferlerinin Doğası Gereği Sınırlanmaması
Kripto varlıkların farklı ağ ve platformları arasında transferi bir çok farklı işlev sunmaktadır.
Kripto varlıkların sadece belirli alanlara transfer edilebilmesine izin vermek kripto varlık ekosistemini özgün, zaman zaman da işlevsel kılan birçok özelliğin kullanılamaz hale gelmesine sebebiyet vererek bu teknolojinin kullanılabilirliği ve gelişimine büyük miktarda zarar verecektir.
Bunun yanı sıra, yeni gelişmelerin de önü kesilecek ve Türkiye’de hazırlanabilecek herhangi bir projenin geliştirilmesi imkansız hale gelecektir. Aynı şekilde, buna NFT’ler de dahildir.